— Senjoro Tomsono! Jen estas telegramo de senjoro Stouxno!
— Dankas vin, Gxono!
Bilo Tomsono legas: «Hodiaux venos pnkt Majko».
Bilo longe petis sian amikon Majko Stouxno, ke li helpu lin en tre grava eksperimento...
* * *
— Saluton, Majko! Mi tiel longe atendis vin, ke mi ne havas suficcxe tolero kaj jen estas ne eble teni sin for de rakonto pri mia invento. Post vespermangxo mi rankontos cxio.
* * *
Vespermangxe, du amikoj unuis en cxambro de Tomsono.
— Majko, vi eble komprenas, ke rankonti la inventon en letero estus granda malsprita. Kun korespondo povas okazi cxio. Tial vi estas unua kiu scias pri superdisvolvo de homa memoro. Vi estas sola al kiu mi povas prokurigxi kaj esti konvinkata: sekreto de l’invento restos inter nia gxis mi decidus informi homaron, ke cxia scioj kolektitaj de iliaj praoj povas esti renaskigxitaj in cerbo de nuntempa homo.
— Kio vi diris? Kia sekreto?
— Majko! Memoru! Nenio devas scii, ke estos en tio cxi domo.
— Vi diris io pri supermemoro.
— Mi volus korekti vin: superdisvolvo de memoro.
— Kaj kia estas la ideo de via eksperimento?
— Majko! En tie cxi dika kajero estas tutaj miaj kalkuloj. Mi jam preparis likvo kio ni nur devas injekti en sangon de provatulo.
— Kaj...
— Kiel mi opinias, cerbo devas klare renaskigi tio, kio okazis kun homo dum gxia vivo antaux ago de la likvo, nomita de mi «Brejno». Praoj ankaux devas restigi al ni ion en cerbo. Se volus la sorto, la lasta mia opinio estos la vero.
— Bilo! Vi... vi... Se cxio efektiva estos tiel, vi estas la plej granda nuntempa sciencisto! Vi estas genio...
— Nu, suficxe, stop! — haltis lin Tomsono,— morgaux ni komencos, kaj nun ni bezonas ripozo. Nin atendas malfacila tago.
— Ordinare oni faras ekperimentoj kun animaloj, kaj poste kun homoj.
— Jen estos tiel... Dormus!
* * *
Poste eksperimentoj kun animaloj Tomsono diris:
— Nun ni povas trankvile fari kun homoj...
— Ne! —ekkriis Majko.
— Kio okazis? Vi estis trankvile kun hundoj.
— Mi ne volas morti!
— Kial vi? Mi volis esti la unua homo provinta «Brejnon».
— Oh! Jen sxajnas min ke mi trolaboris. Mi ne pensis ke vi eksperimentos kun vi. Pardonu.
Kiam «Brejno» estis en Tomsona sango, Stouxno demandis:
— Kio nun? Kial vi faras, kio vi sentas?
— Rigardi al mi. Se mi mortus, en mia tablo kusxas kvitanco, ke vi ne estas kulpa je mia morto.
— Kio vi diras!?
— Prenu krajonon kaj paperon. Vi skribos cxio, kio mi dirus vin.
— Mi estas preparanta.
— Majko, cxio estas norme.
— «Norme,» — ripetis skribanta Majko.
— Ma... Kie mi estas? Majko!
— Mi estas tie cxi! Kio faris!?
— Kiel longe mi kusxis malpensante?
— Kial vi decidis tio cxi?
— Cxio subite alaperis, kvazaux mi estis malpensanta.
— Almenaux du sekundoj.
— Majko! Se mi komprenus io, «Brejno» faris gxia laboro. Mi volas ekmemori cxie ke okazis kun mi.
Trans la minuto Bilo diris:
— Mirinde!.. Mi memoras mian unuan tagon de l’vivo... Kuracistoj gratulas mian patrinon kun novanaskigxulo. Jen estas mi...
— Miraklo!
— Majko! Restu kun mi dum mi nelonge...
* * *
— Majko! «Brejno» agas! Mi «ekmemoris» vivon de mia praoj. Sed la plej mirinda estas malesto de praoja pensoj post naskoj.
— Jen ne estas mirinde! Cxar post nasko fizikon ligon inter gepatroj kaj geinfanoj sxirigxas.
— Jen estas vero, Majko!
* * *
— Bilo, prezentu al si ke «Brejno» estos injektata al cxiu popoloj de l’mondo. Lernejoj estos malnecesa. Cxia scioj oni povas ricevi de gepatroj!
— Sed mi timas, ke la planedo estos plen plana de malaguloj...