Басни Кондрата Крапивы

Виталий Ассокин
   
Кандрат Крапiва.

            Дипломированный Баран.

                басня

Ходил в одной из деревень
Баран с башкою набекрень.
Природа к их мозгам и без того сурова,
Но этот... так дурней дурного —
Не узнаёт своих ворот,
Всем ясно: слабый головою,
А кость совсем наоборот —
Он силой лба потряс меня, не скрою:
Коль нет в округе умника другого,
Подраться чтоб на лбах,
Так он разгонится и в стену — баххх!
Другому б — смерть, а тот — шарах!
С наскока в стену снова...
Его шутник один прозвал за дурость ту
"Наш интеллект почётный";
А чтоб был виден за версту —
Табличку с надписью "учёный"
На шею взял и привязал:
— Вот, — молвил, — и диплом тебе.
Что это за "диплом",
Баран — ни "ме", ни "бе",
Однако, перед Кошкою решил он похвалиться:
— А ты что думала, сестрица!
Похвастаться мне нет причин?
Диплом я заслужил, как видно, головою,
И не ровняйся ты со мною.
— Об этом лучше помолчи, —
Ему сказала Кошка.
— Коль был бы ты умней немножко
И разумом раскинуть мог овечьим,
Увидел бы, что здесь хвалиться нечем,
Ведь заслужил ты свой диплом
Не головой, а лбом.
——————
Иной баран — ни "бе", ни "ме",
А титул звучный на уме.

перевод — 18.06.2011

Кандрат Крапiва.   арыгінал

                "ДЫПЛАМАВАНЫ БАРАН"

                байка

Ў адным сяле (не важна — дзе)
Хадзіў Баран у чарадзе.
Разумных бараноў наогул жа нямнога,
А гэты дык дурней дурнога —
Не пазнае сваіх варот:
Відаць, што галава слабая,
А лоб дык вось наадварот —
Такога не страчаў ніколі лба я:
Калі няма разумніка другога,
Пабіцца каб удвух,
Дык ён разгоніцца ды ў сцену — бух!
У іншага дык выскачыў бы й дух,
А ён — нічога,
І вось за дурасьць гэту
Яго вучоным раз празвалі нейк на сьмех,
А каб двара не перабег,
На шыю прывязалі мету:
— Вось, — кажуць, — і дыплом табе.
Што гэта за "дыплом ",
Баран — ні "мя ", ні "бэ ",
Аднак жа перад Кошкаю пачаў ён ганарыцца:
— А што ж ты думала, сястрыца!
Хіба мне пахваліцца няма чым?
Дыплом я заслужыў, здаецца ж, галавою,
І не раўняйся ты са мною.
— Аб гэтым лепей памаўчы,
— Сказала яму Кошка.
— Каб ты быў разумнейшы трошка
Ды розумам раскінуць мог авечым,
То ўбачыў бы, што ганарыцца нечым,
Бо заслужыў ты свой дыплом
Не галавой, а лбом.
——————
Другі баран — ні "бэ ", ні "мя ",
А любіць гучнае імя.

1926
*************************************************

Кондрат Крапива.   

                ДЕД И БАБА

                басня

Ехал Дедка на базар,
С ним в телеге -- Баба.
Конь неплох был, я б сказал,
Но тянул он слабо:

Говорят, что года два --
От роду, иль меньше...
Бабкин вес же был тогда
Семь пудов не емши.

Коли ехать через гать,
Иль -- застрять угроза, --
Баба -- тут же помогать...
Не слезая с воза:

Что ж, коню второй годок,
Так она -- за вилы,
И -- давай лошадке в бок
Тыкать, что есть силы.

-- Хватит, глупая, сгоню! --
Дед во гневе страшен. --
Так поможешь ты коню,
Как при болях кашель.

Бабка -- в крик: -- Ах, старый пень!
Олух! Гой убогий!
Стой же здесь хоть целый день
Без моей подмоги!

Слезла Баба у берёз,
Села близ дороги --
Словно ветер конь понёс,
Где и взялись ноги!

В учрежденьях иногда
Есть такие "бабы":
"пашут", но от их труда
Результаты слабы.

Но такие не уйдут!
Скажем им все вместе:
Нам без вас полегче тут,
Лучше просто слезьте!

5.10.2011

Кандрат Крапiва  арыгінал

               ДЗЕД I БАБА

                байка

Ехаў Дзедка на кірмаш,
3 ім на возе — Баба.
Конік з выгляду — дарма,
Ды цягнуў ён слаба:

Меў не болей двух гадоў,
Як суседзі кажуць.
Баба ж тая — сем пудоў,
Сама меней, важыць.

Пад узгорак або ў гразь —
Конь насілу возьме.
Стала Баба памагаць...
Седзячы на возе.

Што ж, каню другі гадок,
Дык яна — за білы
Ды нагамі ў перадок
Пхне, як мае сілы.

— Кінь, дурная, бо зганю! —
Дзед тут Бабе кажа.—
Ты паможаш так каню,
Як хваробе кашаль.

— Ах ты, ёлупень стары! —
Баба Дзеда лае.—
Стой жа тут, хоць ты згары!
Мне бяда малая.

Потым — гоп яна з калёс,
Села ля дарогі,
А каня як чорт панёс,—
Дзе ўзяліся й ногі!

Ва ўстановах часам ёсць
Вось такія ж «бабы»:
Здэцца, й робяць яны штось,
Але справы — слабы.

Ды такая не ўцячэ!
Скажам ёй нарэшце:
— Мо без вас было б лягчэй?
Паспрабуйце злезці!

[1925]

*************************************************

Кондрат Крапива.

           ЗАНОСЧИВЫЙ КАБАН

                басня

Бывает — правда очи колет...
Раз гнал пастух свиней на поле.
Один заносчивый Кабан,
Что влез в деревне в каждый жбан,
За утро все обшарил зауголья,
Теперь был столь надменно-важен,
Что свой пятак задрал на сажень.
О, выше всех он сам себя считал,
Да только вот того не знал,
Что в нечистотах морда вся.
И вот один тут Порося,
Увидев этот макияж,
И молвит: — Дяденька, твой хрюндель грязен!
Нехорошо для свина даж
Ходить таким, как ты, чумазым...
Кабан оскалил пасть. Кабан низложен:
— Из-за тебя  краснеть я нынче должен!
Такое мне сказать осмелятся немногие,
Так это ж — демагогия! —
Кабан наш лается и растоптать клянётся:
— И места мокрого, — кричит он, — не найдётся!
Ты мой свинячий рейтинг опустил! —
И так он поросёнка укусил,
Что тот рыдал до самой ночи.

Кабан смотреть хотел не очень
Чистейшей правде в очи.

9.06.2011

Кандрат Крапіва    арыгінал

             Ганарысты парсюк

                байка

Бывае праўда ў вочы коле...
Раз гнаў пастух свіней у поле.
Адзін вялізарны Парсюк,
Які абегаў вёску ўсю,
За раніцу абшнырыў завуголле,
Цяпер такі меў выгляд важны,
Што носа не дастаць і сажнем -
Вышэй за ўсіх ён сам сябе лічыў,
А што ў самога на лычы,
Не бачыў гэтага, аднак.
І вось адзін тут Падсвінак,
Які заўважыў бруд раней,
І кажа: - Дзядзечка, твой лыч у брудзе!
Нязграбна гэта й між свіней,
А што ж, калі заўважаць людзі?
Парсюк наставіў хіб, Парсюк раз'юшан:
- Цераз цябе я чырванець прымушан!
Такое мне сказаць асмеляцца ня многія,
Дык гэта ж - дэмагогія! -
Парсюк наш лаецца, не дараваць клянецца:
- І месца мокрага,- крычыць,- не застанецца!
Ты мой свінячы гонар закрануў!-
І так ён Падсвінака грызянуў,
Што той за сажняў пяць адскочыў.
Парсюк не надта быў ахвочы
Глядзецца праўдзе ў вочы.

1927