ПЛАЧ
На белай, на бярозаньцы
Самотна птушачка спявала.
А на маленькай дочачцы
Бялюська скура дагарала.
На тоненькiм дубочачку
У весну почкi набрынялi.
А роднаму сыночачку
У сэрца кулямi стралялi.
ЗВАНЫ
Вы хто? Прыйшлi навошта к нам?
Не зразумець нам вашай мовы.
Лепш адзiноцтва нам, званам,
Чым плач i жах, а потым – словы.
Маучыце, бо нясцерпны боль
Прысутнасць ваша нам прыносiць.
Успамiн... ён, як на рану – соль.
Душа Хатынi цiшы просiць.
ДУША ХАТЫНI
Гады лячылi боль маю,
Бо я тамiлася у пакутах.
Баюся i цяпер агню...
а смерць... яна была у ботах.
Мой цяжкi лес... навечна – сум.
У нябыцце заве дарога....
Пайсцi не дасць мне цяжар дум.
Ды не адна я тут – нас многа.
ДУШЫ
Пастауце свечку вы за нас –
Малiтвы нам падтрымкай будуць.
Нам добра у небе... Божы глас
Нас на свiтанку рана будзiць.
Мы помнiм ад... яго прайшлi.
Нiкому гэта не жадаем.
Яго прынёс да нас фашыст –
Мы твар яго не забываем.
ГАЛУБЫ
Калi прыйшоу той чорны дзень,
Нас не было яшчэ на свеце.
Расказвау дзед... у адрыне – цень,
Крычаць жанчыны, плачуць дзецi.
Жалобны стогн i куляу свiст,
I неба густа чырванела.
А згублены нацельны крыж
Дзед бачыу, а дзiця... згарэла.
ЗЯМЛЯ
Жывая я... не плачце тут...
I не хадзiце – шуму многа.
Тут столькiх цел людскiх прыют.
Iм не патрэбна ужо падмога.
Я – пракажонная зямля...
Хварэю i хварэць я буду.
За што забiлi немауля?
За што спалiлi столькi люду?
ЛIПА
Цi цяжка мне? Нашто пытаць!
Цi помню я? Усё я помню!
Начамi не магу я спаць,
Рассветнага баюся промню.
Адна... маучу – сумую я...
Маiх сяброу няма са мною.
Агнём уся спалена сям я
I перамешана з зямлёю.
МОГIЛЬНIК
Тут весак спаленых усiх
Зрабiлi могiльнiк адзiны.
Хто моучкi плача, хто услых,
I у смуце хуткiя хвiлiны.
Устаньце! Зноу вясна прыйшла...
Вы усе жыццё сваё любiлi.
Вас смерць раптоуна так знайшла.
Хатынь... яе вясной спалiлi.
КАЛОДЗЕЖ
Не знойдзеш тут жывой вады.
Усе акроплена крывёю.
Як цень, як ноч, бягуць гады
Над гэтай грэшнаю зямлёю.
I думкi, як прывiд плывуць...
З вясной сустрэчы я чакаю.
А раптам людзi ажывуць?
Для iх жывой вады прыдбаю.
ПОМНIК
Адасiк мой! Мой родны сын!
Ты паглядзi, якое неба!
Якая хмарак белых плынь.
Спяшацца нам за iмi трэба.
Мы знойдзем там пакой i свет,
А тут нас давiць цяжар бронзы.
Крычаць каменнi будуць услед
I плакаца белыя бярозы.
ТРЫ БЯРОЗЫ
Сястрычкi нашай тут няма.
Мы чулi, як казалi людзi,
Што беларуская зямля
У успамiнах i сумоце будзе
Шчэ многа год, бо мёртвы быу
Чацверты кожны у Беларусi.
I плач жывых па небу плыу,
I плакау адзiнокi бусел...
СЦЯНА ПАМЯЦI. ВЯЗНI.
На вокнах – кратау чорны цень.
Канцэнтрацыйны лагер.
У страху – ноч... у муках – дзень.
Хвароба, голад i знявагi.
Не трэба ведаць, людзi, вам,
Як смерцi мы глядзелi у вочы.
Даруце, цяжка дыхаць нам...
Мы будзем плакаць... толькi ноччу.
АДРЫНА
Мемарыяльная плiта.
Глядзiце! Слухайце! Маучыце!
Тут кроу людская i журба.
Апошнi крык... i вы крычыце
Аб гэтай жудаснай вайне,
Каб успамiн будзiу трывогу
У вас, жывых. Мы – у труне.
I нам не трэба дапамога.
АГОНЬ
Я – вечны, хоць i кепскi я,
Калi трапляю у рукi к гадам.
За доугi век майго жыцця
Прывык i к здзекам, i к знявагам.
Я – вечны, як само жыццё.
Загiнуушым поклон аддайце.
Усе мы канем у небыццё...
Спасенне душам вы шукайце.
***
Кацiцца сонца бярозавым гаем –
Цяпло маладняк на вачах адраджае.
А мацi дзiцятка сваё абдымае...
Вясна у небыццё сум вайны праважае.
Жыцце абарвана, другое – разбiта.
Маленькае цельца засыплюць зямлёю.
А сонца, упаушы у адчаi з зенiту,
Абгорне магiлку нямой цiшынёю...