Wislawa Szymborska - 08 Stary profesor

Роман Железный
Wislawa Szymborska
STARY PROFESOR

Spytalam go o tamte czasy,
kiedy bylismy jeszcze tacy mlodzi,
naiwni, zapalczywi, glupi, niegotowi.

Troche z tego zostalo, z wyjatkiem mlodosci
– odpowiedzial.

Spytalam go, czy nadal wie na pewno,
co dla ludzkosci dobre a co zle.

Najbardziej smiercionosne zludzenie z mozliwych
– odpowiedzial.

Spytalam go o przyszlosc,
czy ciagle jasno ja widzi.

Zbyt wiele przeczytalem ksiazek historycznych
– odpowiedzial.

Spytalam go o zdjecie,
to w ramkach, na biurku.

Byli, mineli. Brat, kuzyn, bratowa,
zona, coreczka na kolanach zony,
kot na rekach coreczki,
i kwitnaca czeresnia, a nad ta czeresnia
niezidentyfikowany ptaszek latajacy
– odpowiedzial.

Spytalam go, czy bywa czasami szczesliwy.

Pracuje
– odpowiedzial.

Spytalam o przyjaciol, czy jeszcze ich ma.

Kilkoro moich bylych asystentow,
ktorzy takze juz maja bylych asystentow,
pani Ludmila, ktora rzadzi w domu,
ktos bardzo bliski, ale za granica,
dwie panie z biblioteki, obie usmiechniete,
maly Grzes z naprzeciwka i Marek Aureliusz
– odpowiedzial.

Spytalam go o zdrowie i samopoczucie.

Zakazuja mi kawy, wodki, papierosow,
noszenia ciezkich wspomnien i przedmiotow.
Musze udawac, ze tego nie slysze
– odpowiedzial.

Spytalam o ogrodek i lawke w ogrodku.

Kiedy wieczor pogodny, obserwuje niebo.
Nie moge sie nadziwic,
ile tam punktow widzenia
– odpowiedzial.

***

Вислава Шимборская
СТАРЫЙ ПРОФЕССОР

Я спросила его о тех временах,
когда мы были ещё молодыми,
наивными, глупыми, пылкими, зелёными.

За исключением молодости, что-то с тех пор осталось –
он ответил.

Я спросила, знает ли он всё так же наверняка,
что хорошо для рода людского, что плохо.

Из всех предрассудков возможных это самый опасный –
он ответил.

Я спросила его о будущем:
видится ли оно всё таким же светлым.

Слишком много я прочитал исторических книг –
он ответил.

Я спросила его о фото,
что стоят на столе в рамках.

Всё это в прошлом. Брат, кузен и невестка,
жена, у неё на коленях – дочурка,
кот на руках у дочки,
и черешня цветёт, а над нею
порхает какая-то птичка –
он ответил.

Я спросила, бывает ли он иной раз счастливым?

Работаю –
он ответил.

Я спросила его о друзьях, остался ли кто-нибудь?

Кто-то из бывших моих ассистентов,
у которых тоже есть уже бывшие ассистенты,
Людмила (она помогает по дому),
кто-то из близких – но за границей,
две смешливые дамы из библиотеки,
Гришка – соседский мальчишка – и Марк Аврелий –
он ответил.

Я спросила его о здоровье и состоянии духа.

Мне запретили кофе, водку и сигареты,
переносить тяжёлые вещи и тяжкие мысли.
И приходится делать вид, что ничего я не слышал –
он ответил.

Я спросила его про сад и скамейку в саду.

В тихий погожий вечер смотрю я на небо
и не могу надивиться,
сколько там точек зрения –
он ответил.


(Перевод: Киев, 18 мая 2012.)