Иегуда Амихай. Евреи

Глеб Ходорковский
          Евреи похожи на фото выставленные в витрине
          все одного роста мёртвые и живые
          женихи и невесты, младенцы и парнишки
          после бар мицвы.

          Отретушированные отпечатки с пожелтевших снимков.
          Кто-то порою приходит, выбивают окно
          и снимки сжигают. Тогда начинают снимать
          новые фотографии, нАново их проявляют
          и выставляют страдающих с улыбкой.

          Рембрандт рисовал их в турецких фесках
          таинственно золотистых.
          Шагал - парящими в небе, а я - такими,
          какими были мои родители.

          Евреи как заповедник первобытной заросшей пущи,
          где деревья стоят вплотную и умирая
          не могут упасть - они подпирают друг друга
          и не отличить живого от мёртвого. Только огонь
          мёртвых сжигает быстрее.

         А как же быть со Всевышним? А Всевышний остался
         словно запах духОв от прошедшей когда-то
         прекрасной женщины, только они не успели увидеть
         её лица и остался только запах,
         её запах, создавший иные запахи.

         Еврей помнит шалаш в дедовском доме.
         А этот шалаш вместо него запомнил
         как брели они по пустыне, которая помнит
         ласки любви и каменные скрижали,
         кумир Золотого ТельцА, и жажду и голод
         тех, кто помнил Египет.

         А как же быть со Всевышним? По договору
         после развода с Раем и со Святыней
         Всевышний видит  своих сыновей только раз
         ежегодно в Йом Киппур.

         Евреи это народ не исторический
         и даже не археологический.
                Евреи
         народ геологический в разломах,
         с обрывами и слоями пылающей лавы.
         их историю надо мерить  в ином масштабе.

         Евреи страданьем ободраны и отшлифованы мУкой
         как камешки на морском берегу.
         Превосходство евреев проявляется только смертью
         как превосходство гальки над остальными камнями
         когда она брошена резко сильной рукою
         и над водой подскочит два или три раза
         прежде чем утонуть.

         Я недавно встретил красивую женщину.
         Дед её был моэлем и сделал мне обрезанье
         намного раньше, чем она родилась,и я ей сказал:
         Я не знаю тебя, ты тоже меня не знаешь
         Но я, твой покойный дед,меня обрезавший, и ты его внучка,
         все мы - евреи.
         
         А всё-таки как со Всевышним? Когда-то мы пели:
         Нет ничего превыше Бога,а нынче поём:
         Нет нашего Бога, но мы все поём, поём
         непрестанно.
         
       
 

                *   *   *



JEHUDA AMICHAJ

(najwybitniejszy poeta dzisiejszego Izraela)

..................;ydz 

 

;ydzi s; jak zdj;cia wystawione w witrynie

wszyscy razem jednego wzrostu ;ywi i martwi

narzeczeni i panny m;ode, ch;opcy w wieku bar micwy z niemowl;tami.


Wyretuszowane odbitki z po;;;k;ych zdj;;.

Czasami przychodz; wybi; okno

i pal; zdj;cia. Wtedy zaczynaj;

robi; nowe zdj;cia i na nowo wywo;ywa;

i zn;w ich wystawia; cierpi;cych i u;miechni;tych.

 

Rembrandt malowa; ich w tureckich

fezach dyskretnie z;otoustych

Chagall malowa; ich szybuj;cych w powietrzu

a ja maluj; ich tak jak m;j ojciec i matka.

;ydzi s; rezerwatem pierwotnej puszczy

w kt;rej drzewa stoj; blisko siebie, i nawet umieraj;c

nie mog; si; po;o;y;. Wspieraj; si;, przy ;yciu, upieraj; si;

i nie mo;na ich rozr;;ni;. Tylko ogie;

spali umar;ych szybciej.

 

A co w sprawie Boga? B;g zosta;

jak zapach perfum po pi;knej kobiecie kt;ra przesz;a niegdy;

ko;o nich i nie zobaczyli jej twarzy,

lecz pozosta; jej zapach, r;;ne zapachy,

tw;rca r;;nych zapach;w.

 

;yd pami;ta sza;as w domu dziadka.

A sza;as pami;ta zamiast niego

w;dr;wk; po pustyni, kt;ra pami;ta

;ask; m;odo;ci i kamienne Tablice Przymierza

i z;oto Z;otego Cielca i pragnienie i g;;d

kt;re pami;taj; Egipt.

 

A co w sprawie Boga? Wed;ug umowy

po rozwodzie z Rajem i ze ;wi;tyni;

B;g widzi swoich syn;w tylko raz

do roku, w Jom Kippur.

 

;ydzi nie s; narodem historycznym

ani nawet archeologicznym, ;ydzi

s; narodem geologicznym z za;amaniami

i urwiskami i warstwami roz;arzonej lawy.

Ich histori; trzeba mierzy;

wed;ug innej skali.

 

;ydzi opi;owani cierpieniem i oszlifowanymi m;kami,

jak kamyki na morskim brzegu.

Wy;szo;; ;yd;w objawia si; tylko przez ;mier;

jak wy;szo;; kamyk;w nad reszt; kamieni:

kiedy silna r;ka nimi rzuca,

podskakuj; dwa lub trzy razy

nad powierzchni; wody zanim zaton;.

 

Niedawno temu spotka;em ;adn; kobiet;,

kt;rej dziadek dokona; na mnie obrzezania

na d;ugo zanim si; urodzi;a. Powiedzia;em jej,

nie znasz mnie a ja nie znam ciebie,

ale jeste;my narodem ;ydowskim,

tw;j zmar;y dziadek, ja obrzezany przez niego i ty jego ;adna wnuczka

o jasnych w;osach: jeste;my narodem ;ydowskim.

 

A co w sprawie Boga? Kiedy; ;piewali;my

"Nie ma jak nasz B;g", a dzisiaj ;piewamy,

"Nie ma naszego Boga"

ale ;piewamy, ci;gle ;piewamy.