Душа - Вислава Шымборска

Валерий Чижик
ДУША
Вислава Шымборска

У всех имеется душа.
Но не у всякого душа есть непрерывно и всегда.

Так день за днём и год за годом
Проходят часто без неё.

Порой она с тобой в мгновенья вдохновенья,
В моменты детских страхов
Останется подольше.
Или когда мы с удивленьем замечаем,
Что стареем.

Она нам редко помогает
В трудные минуты:
Когда передвигаем мебель,
Несём тяжёлый чемодан
Или идём не близко в тесных сапогах;

При заполнении анкеты
Иль отбиваньи шницелей
Она нас часто покидает.

Из тысяч наших разговоров, она порой участвует в одном,
И то не обязательно – предпочитает тишину.

Когда же ты болеешь иль недомогаешь,
Тихонько устраняется от долга поддержать.

Разборчива:
Не любит нас в толпе,
Когда за привилегии дерёмся,
Иль жульничаем – тогда её тошнит.

Радости, печаль
Она не различает;
Когда есть сразу оба чувства, тогда присутствует она.

Но на неё всегда мы положиться можем,
Коль не уверены ни в чём
Иль любознательны во всём.

Из вещей материальных,
Обожает часы с маятником,
Коль тикают исправно,
И зеркала, когда в них даже не глядят.

Не признаётся: где она, откуда,
Когда опять покинет нас,
Но ждёт от нас вопросов этих.

Кажется, что как она нам,
Так и мы нужны
Ей тоже
Для чего-то.

Черновик: 20 августа 2019 года

DUSZA
Wislawa Szymborska

Dusz; si; miewa.
Nikt nie ma jej bez przerwy i na zawsze.

Dzie; za dniem,rok za rokiem
mo;e bez niej min;;.

Czasem tylko w zachwytach
i l;kach dzieci;stwa
zagnie;d;a si; na d;u;ej.
Czasem tylko w zdziwieniu,
;e jeste;my starzy.

Rzadko nam asystuje
podczas zaj;; ;mudnych,
jak przesuwanie mebli,
d;wiganie walizek,
czy przemierzanie drogi w ciasnych butach.

Przy wype;nianiu ankiet
i siekaniu mi;sa
z regu;y ma wychodne.

Na tysi;c naszych rozm;w uczestniczy w jednej
a i to niekoniecznie, bo woli milczenie.

Kiedy cia;o zaczyna nas bole; i bole;,
cichcem schodzi z dy;uru.

Jest wybredna:niech;tnie widzi nas w t;umie,
mierzi j; nasza walka o byle przewag;
i terkot interes;w.

Rado;; i smutek
to nie s; dla niej dwa r;;ne uczucia.
Tylko w ich po;;czeniu jest przy nas obecna.
Mo;emy na ni; liczy;
kiedy niczego nie jeste;my pewni,
a wszystkiego ciekawi.

Z przedmiot;w materialnych
lubi zegary z wahad;em
i lustra, kt;re pracuj; gorliwie,
nawet gdy nikt nie patrzy.

Nie m;wi sk;d przybywa
i kiedy znowu nam zniknie,
ale wyra;nie czeka na takie pytania.

Wygl;da na to,
;e tak jak ona nam,
r;wnie; i my
jeste;my jej na co; potrzebni.

SOUL
Wislawa Szymborska

We have a soul at times.
No one’s got it non-stop,
for keeps.

Day after day,
year after year
may pass without it.

Sometimes
it will settle for awhile
only in childhood’s fears and raptures.
Sometimes only in astonishment
that we are old.

It rarely lends a hand
in uphill tasks,
like moving furniture,
or lifting luggage,
or going miles in shoes that pinch.

It usually steps out
whenever meat needs chopping
or forms have to be filled.

For every thousand conversations
it participates in one,
if even that,
since it prefers silence.

Just when our body goes from ache to pain,
it slips off-duty.

It’s picky:
it doesn’t like seeing us in crowds,
our hustling for a dubious advantage
and creaky machinations make it sick.

Joy and sorrow
aren’t two different feelings for it.
It attends us
only when the two are joined.

We can count on it
when we’re sure of nothing
and curious about everything.

Among the material objects
it favors clocks with pendulums
and mirrors, which keep on working
even when no one is looking.

It won’t say where it comes from
or when it’s taking off again,
though it’s clearly expecting such questions.

We need it
but apparently
it needs us
for some reason too.

(translated from the Polish by Stanislaw Baranczak and Clare Cavanagh)