КЕСИБ АБДУЛЛАГЬАН РУШАР, КУЬН ГЬИНАВА?
Чахъ хсусидаказ тафаватлу жезва кьве шаир ава. Сада чав "Етим" гаф чIехи гьарфуналди кхьиз тазва, муькуьда "Кесиб" гаф.
Садакай гзаф кхьенва. Мадни кхьизва. ЧIехи алимар, шаирар, кхьирагар адан уьмуьрдин гелера къвекъвезва.
Муькуьдакай тIимил кхьенва. Адан гьакъидай тIимил затIар малум я. Малум тирбурурукайни бязибур дуьз яни, тушни чаз чизвач. Чирнавач гилани.
Сад Етим Эмин я, муькуьд Кесиб Абдуллагь. Сада Кьулан вацIун а пата чIалан жавагьирар туькIуьрнава, сада и пата.
Сад вичин девирдин гзаф савад авай ксарикай тир. Муькуьди...
Ругуд лагьай синифда кIелзавай стхад руша са юкъуз завай жузазва:
-И шиир хъсанди яни?
Чир хьанайтIа Абдуллагьаз кIел-кхьин,
РикIе авай хажалатни хъел кхьин,
КIвач эцигай гьар жуьредин гьал кхьин,
Лап душмандин чан къачуна хкведай!
За адавай вахчуна жува кIелзава. Зун гьейран я,шад я. Заз мад са инжи жагъанва.
Им советрин аямрин хидмет я хьи, чи несилдиз ( и патавай) лезги литература лап "терра инкогнито" хьанва. Гавиляй чна къе фад-фад цIийи крар ачухзава. Гьарада вичиз. Зани къе Кесиб Абдуллагьан туькIуьрунар кьилелай ачухзава.
"Чир хьанайтIа Абдуллагьаз кIел-кхьин..." Етим Эминан жавагьиррин дережада авай и цIарар зи хуьруьнви шаирди кхьенвайдал за гзафни гзаф дамахзава. И шиирдин гьакъиндай чирвилер хьайидалай кьулухъ зун и шаирдин кьисметди гзаф машгъулзава. Зун хиялди а йисариз тухузва. Яраб Кесиб Абдуллагь акунрай гьихьтин кас тиртIа? Къилихар гьихьтинбур тир? Ам гьибуркай тир? Адахъ хзан авайтIа? Веледрика аматIа? Ам вилерив акур кас жагъидатIа? Нивай жузан? Гьелбетта чи къунши Телли халадвай.
-Ам зи стха Мегьарамаз чир жеди. За гьадавай жузада, -лугьузва ада.
Са шумуд йикъалай къунши Димир имидин кIвализ эверзава заз: Мегьарам муаллим атанвалда. КIвализ гьахьна салам гузва за.Мегьарам муаллимди вичин къвалав чка къалурзава. Ахпа Димир имидини Мегьарам муаллимди чи хуьруьн виликан гьаларикай ихтилатзава. Абур кьведни кьакьан буйдин, лап гуьнеяр севтина твадай гур ван квай итимар я. Димир ими асул лежбер я. Хайи накьвадал, зегьметдал рикI алай адан ихтилатрикай тух жедач. Гагь-гагь ахьтин са гаф лугьуда хьи, яргъалди лезет гуда ваз а гафуни. Мегьарам муаллим Ватандин ЧIехи дяведин ветеран я. Ам пенсияда ава. И ахъа къилихрин итимриз кьведазни гзаф бендер, кьисаяр, манияр чида.
За Мегьарам муаллимдивай Кесиб Абдуллагьакай рахун тIалабзава. Ада ихтилатзава:
-Абдуллагь заз зун аял тир чIавуз акуна. Межлисра манияр лугьудай ада.
-Бес адахъ хзан, аялар авачирни?
-Адахъ пуд руш авай: Лейли, Майистан, Бести. Абурукай сад рагьметдиз фенва. Муькуь кьве руш сагъ я.
-Бес адан акунар, яшайиш гьихьинди тир?
-Ам вилер зайиф хьанвай кесиб кас тир.Адан уьмуьрдин четинвилер вичин кхьинрилайни чир жеда:
Чидач, дустар, рахада паб
Булушкадкай, шалдикай,
Хабар кьадач залумди гьич
Къе зун авай гьалдикай.
ЧIехи шаирдин чаз таниш, гьам хъвер, гьам тIал квай рикIиз чими цIарар муаллимди хуралай лугьузва.
-Мегьарам муаллим, ктабра кхьенва хьи, Кесиб Абдуллагь ягъана кьенва.
-АкI туш. Ам вичин ажалдив рагьметдиз фейиди я.
Зун хиялди тухвана. Вири чкайра кхьенва хьи, ягъана кьенва. Яраб гьи гаф дуьз ятIа? Са тIимил ихтилат хъувунга, "чан сагъ хьурай" лагьана зун кIвализ хквезва. Амма суалри рикIиз секинвал гузвач. Шаирдин рушар... Абур хтулар, штулар авай бадеяр я жеди гила. Яраб абурун рикIел чпин буба гьикI аламатIа? Адакай мад гьихьтин малуматар гуз жедатIа абурувай?
ЧIехи шаирар халкьдин виждан я лугьуда. Абурун туькIуьрунри чпин девир гуьзгуьди хьиз къалурда. Кесиб Абдуллагь ихьтин чIехи руьгьдин инсанрикай тир.
Адан уьмуьрдикай авайвал якъин адан веледар тир рушаривай, хтулривай гьакъикъи малумат гуз жеда.
Гьинва куьн, Кесиб Абдуллагьан рушар! Гьай це!
"Самур" газет, 30.03.2000